Nén và Giải nén trong Linux với Zip, Tar và Gzip

Tar, Gzip, Zip là các định dạng đóng gói và nén dữ liệu cơ bản của Linux. Chi tiết, Tar dùng để đóng gói dữ liệu, Gzip để nén dữ liệu, và Zip có thể làm cả hai công việc đó. Đối với quản trị viên VPS/Server Linux thì rất thường xuyên làm việc với các định dạng này, đặc biết là với Zip. Không nói nhiều. Sau đây là một số hướng dẫn Nén và Giải nén trong Linux.

Nén và Giải nén trong Linux

Nén và Giải nén trong Linux với dạng .ZIP

Bước đầu tiên, sau khi cài đặt (khởi tạo) VPS/Server chúng ta cần làm những công việc trong bài viết này là đã có thể sử dụng Zip. Tuy nhiên, nếu bắt tay vào một VPS/Server đã được cài đặt sẵn thì cách kiểm tra Zip, Unzip đã được cài chưa bằng lệnh sau:

rpm -q zip unzip

zip-3.0-11.el7.x86_64
unzip-6.0-20.el7.x86_64

Hoặc:
package zip is not installed (Chưa được cài)

Cài đặt Zip, Unzip nếu chưa có

yum install zip unzip -y

Tạo file nén zip để nén file, thư mục

Nén các file: zip filename.zip filename1 filename2 filenamex... Trong đó, filename.zip là file zip sẽ được tạo từ việc nén filename1 và filename2, filenamex… Nén thư mục: zip -r test.zip folder Sử dụng tùy chọn -r để zip nén toàn bộ folder và các file bên trong nó. Nén thư mục hiện tại: zip -r test.zip * Hoặc: zip -rq test.zip * (-q là quiet, yên lặng không hiển thị tiến trình nén)

Tạo file nén zip, loại từ các file và thư mục không muốn nén

Thường dùng tuỳ chọn này khi backup server.

zip -rq file_name.zip /path-thư-mục-cần-nén/ -x \*excluding-folder1\* \*excluding-folder2\* \*excluding-file-type\* ....

Giải nén file Zip

unzip filename.zip

Khi đó, file trong filename.zip sẽ được giải nén vào thư mục hiện tại, file nén vẫn giữ nguyên Nếu file đó còn tồn tại ở thư mục giải nén, chương trình sẽ hỏi bạn về các tùy chọn thay thế.

[y]es, [n]o, [A]ll, [N]one, [r]ename

Tương tự như khi nén, bạn có thể thêm điều kiện -q để giải nén ở chế độ yên lặng.

Nén và Giải nén trong Linux với định dạng .TAR

Tar giúp đóng gói các files/thư mục vào trong 1 file, giúp ích rất nhiều cho việc sao lưu dữ liệu. Thông thường, Tar file có đuôi .tar. Để giảm tối đa kích thước tập tin, chúng ta cần thêm các tùy chọn nén gzip hoặc bunzip2. Tổng hợp các tùy chọn bao gồm

• c: Tạo file lưu trữ.
• x: Giải nén file lưu trữ.
• z: Nén với gzip – Luôn có khi làm việc với tập tin gzip (.gz).
• j: Nén với bunzip2 – Luôn có khi làm việc với tập tin bunzip2 (.bz2).
• lzma: Nén với lzma – Luôn có khi làm việc với tập tin LZMA (.lzma).
• f: Chỉ đến file lưu trữ sẽ tạo – Luôn có khi làm việc với file lưu trữ.
• v: Hiển thị những tập tin đang làm việc lên màn hình.
• r: Thêm tập tin vào file đã lưu trữ.
• u: Cập nhật file đã có trong file lưu trữ.
• t: Liệt kê những file đang có trong file lưu trữ.
• delete: Xóa file đã có trong file lưu trữ.
• totals: Hiện thỉ thông số file tar
• exclude: loại bỏ file theo yêu cầu trong quá trình nén

Tar là kiểu của Linux, giống như zip là kiểu của Windows. Mặc định tar có sẵn trong hệ điều hành Linux bạn không cần cài đặt gì thêm.

Tạo file nén .Tar

tar -cvf filename.tar file1 file2 folder1 folder2

Ví dụ:

tar -cvf filename.tar bin /boot/grub /boot/abc.mp4

Đóng gói, đồng thời nén dữ liệu:

tar -czvf filename.tar.gz file1 file2 folder1 folder2
hoặc
tar -cjvf filename.tar.bz2 file1 file2 folder1 folder2

Lưu trữ bỏ qua các tập tin theo yêu cầu:

tar -cvf filename.tar /usr/bimat/jav/site-packages --exclude='*.avi'

Hiển thị tổng dung lượng đã được lưu trữ:

tar -cvf filename.tar file1 folder1 --totals
Total bytes written: 20561920 (20MiB, 354MiB/s)

Giải nén file .tar

tar -xvf filename.tar

Đối với các file nén gzip .tar.gz bạn cần sử dụng thêm tùy chọn z (với file nén gzip) hay tùy chọn j (với file nén bunzip)

tar -xzvf filename.tar.gz
tar -xjvf filename.tar.bz2

Bung một vài file/thư mục cụ thể

tar -xvf filename.tar file1 file2

Bung vào 1 thư mục khác

tar -xvf filename.tar -C /directory

Nén và Giải nén trong Linux với định dạng Gzip (.gz)

Tạo file nén .gz

gzip filename

Khi đó, file gốc tự đổng chuyển đổi thành file nén. Ví dụ # gzip test.php sẽ chuyển đổi test.php thành test.php.gz Thiết lập mức độ nén Mức độ nén được tùy chỉnh trong khoảng từ 1 đến 9. Trong đó, 1 ~ fast nén nhanh nhất nhưng mức độ nén thấp nhất còn 9 ~ best mức độ nén cao nhất nhưng nén chậm nhất.

gzip --fast filename hoặc # gzip -1 filename

gzip --best filename hoặc # gzip -9 filename

Giải nén file .gz

gzip -d filename

Tạm kết bài hướng dẫn Nén và Giải nén trong Linux tại đây. Bài viết tham khảo từ nhiều nguồn trên internet. Đọc truyện cười bựa hay. Nén và giải nén trong CentOS, nén file và thư mục trên CentOS, nén file Ubuntu, nén thư mục ubuntu, giải nén file centos.

Trân trọng UpForShare